Πόσο σίγουρος είσαι για τις απόψεις σου ;

Πόσο σίγουρος είσαι για τις απόψεις σου ;

Όταν δεν καταναλώνουμε αλκοόλ θεωρούμε τον εαυτό μας νηφάλιο. Μεγάλη ειρωνεία, αφού είμαστε μονίμως «τύφλα» μεθυσμένοι - από λόγια ατόμων που μας θάμπωσαν, από έρωτες,μουσικές, από το περιβάλλον μας, δασκάλους και γκουρού, είμαστε εντελώς μαστουρωμένοι απο κατευθυντήριες γραμμές γονέων και φίλων, από θεωρίες και εμπειρίες που έχουμε αναγάγει σε δόγμα, από βιβλία και πολιτικές.

Παρόλα αυτά θεωρούμε τον εαυτό μας νηφάλιο. Νομίζουμε πως ξέρουμε την διαφορά μεταξύ του σωστού και του λάθους!

Μα το σωστό αλλάζει από εποχή σε εποχή. Άλλο θεωρούσαν σωστό πριν πενήντα χρόνια και άλλο σήμερα. Το σωστό αλλάζει από τόπο σε τόπο. Άλλο θεωρούν σωστό στην Κίνα και άλλο στην Άφρική. Το σωστό αλλάζει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Άλλο θεωρώ εγώ σωστό

και άλλο εσύ. Τελικά ποιος έχει δίκιο ;

Εχουμε κατασκευάσει τις έννοιες του σωστού και του καλού, απλώς για να δηλώσουμε τις προτιμήσεις μας. Άυτό που θεωρείς εσύ σωστό σύμφωνα με την δική σου κατανόηση,κάποιος άλλος το θεωρεί λάθος σύμφωνα με την δική του. Μη βιαστείς να πεις πως εσύ

μόνο έχεις δίκιο, μιας και αυτό που θεωρείς τώρα “σωστό”, στο μέλλον θα το θεωρείς “λάθος”.

Είναι υγειές να αλλάζεις γνώμη. Άυτός που δεν έχει αλλάξει γνώμη για το θεωρεί καλό και κακό, σωστό και λάθος, και δεν επαναξιολογεί τις απόψεις του βάση νέων δεδομένων, δεν ωριμάζει και δεν βελτιώνεται.

Η αλήθεια πάντα κινείται, αναπτύσσεται, μεταμορφώνεται.

Γιατί όμως όλοι να έχουμε διαφορετικές απόψεις για το τι είναι σωστό και τι είναι λάθος ;

Ό εγκέφαλος, αυτό το περίεργο μαραφέτι, είναι ένας επεξεργαστής δεδομένων που περιέχει το μεγαλύτερο μέρος του νευρικού μας συστήματος. Προσλαμβάνει δεδομένα μέσα από τους υποδοχείς των αισθήσεων. Ερμηνεύει αυτά που προσλαμβάνει σύμφωνα με

τα προηγούμενα δεδομένα που έχει καταχωρίσει πάνω στο ίδιο θέμα.

Σου λέει τι αντιλαμβάνεται και όχι τι πραγματικά υπάρχει. Και εσύ βασισμένος στις αντιλήψεις σου, νομίζεις πως γνωρίζεις την απόλυτη αλήθεια σε σχέση με κάτι.

Μα ο καθένας μας έχει μία διαφορετική αντίληψη, και ζει μέσα σε ένα διαφορετικό νευρικό σύστημα από τους υπολοίπους. Δηλαδή σε μία μοναδική νευρολογική πραγματικότητα.

Σκέψου και φρίξε: 7,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη, 7,4 δισεκατομμύρια διαφορετικές νευρολογικές πραγματικότητες! 7,4 δισεκατομμύρια αλήθειες!

Όλοι μας ανεξαιρέτως (ναι μωράκι μου, και εσύ!), μεταφράζουμε αυτά που βλέπουμε μέσα από το φίλτρο των ηθικών και συναισθηματικών μας προκαταλήψεων.

Πότε δύο άνθρωποι δεν θα συμφωνήσουν απόλυτα σε όλα. Άυτό είναι θαύμα της μοναδικότητας.

Υπάρχει κάτι αντικειμενικά αληθές; Υπάρχει κάτι αντικειμενικά σωστό;

Για να πλησιάσουμε την αντικειμενική αλήθεια θα πρέπει να δούμε μέσα από το μάτι του παρατηρητή και όχι του κριτή. Η διαφορά μεταξύ κριτικής και παρατήρησης βρίσκεται στα μαθηματικά.

Μία παρατήρηση για παράδειγμα θα ήταν πως η θεία Λόλα είναι πιο ψηλή από τον ανιψιό της τον Γιωργάκη. Ενώ μία κριτική αξιολόγηση θα ήταν πως η θεία Λόλα είναι πιο καλή από τον ανηψιό της τον Γιωργάκη.

Δεν υπάρχει "καλοσυνόμετρο". Aν θες εσύ να σχετίζεσαι περισσότερο με την θεία Λόλα - για ευνόητους λόγους- αυτό την κάνει “καλύτερη” μόνο για σένα προσωπικά.

Μόνο η γλώσσα των μαθηματικών λέει την αντικειμενική αλήθεια. Ότιδήποτε μπορεί να καταμετρηθεί, να βαθμονομηθεί, να ζυγιστεί τότε είναι “εν μέρει” αλήθεια. Γράφω “εν μέρει” αλήθεια γιατί η σύγχρονη επιστημονική σκέψη δεν σταματά τα κλασικά μαθηματικά.

Άντίθετα σου αποδεικνύει πως , ακόμη και αυτό που βλέπεις με τα μάτια σου είναι σχετικό.

Συνήθως ένα γραμμάριο εμπειρίας αναιρεί τόνους θεωρίας. Aυτό όμως δεν σημαίνει πως η εμπειρία είναι αλάθητη. Όι μαρτυρίες των αισθήσεων λένε ψέματα. Άκόμη και τα όργανα μέτρησης δεν μπορούν να είναι απόλυτα.

Ας πάρουμε το παράδειγμα της «Πετρούλας»

Όταν βλέπεις κάτω στο χώμα μία συνηθισμένη πέτρα νομίζεις πως είναι ακίνητη και συμπαγής.

Άν όμως κάποιος πάρει αυτήν την πέτρα και την παρατηρήσει από πιο κοντά ,μέσα από τα κατάλληλα επιστημονικά μηχανήματα, θα δει πως τα μέρη της πέτρας διαχωρίζονται και κινούνται. Δηλαδή θα δει πως αυτό που αποτελεί την πέτρα, είναι αμέτρητα υποατομικά σωματίδια ύλης που κινούνται με εκπληκτικές ταχύτητες πηγαίνοντας «εδώ και εκεί».

Μάλιστα αυτά τα σωματίδια της πέτρας κινούνται τόσο γρήγορα, που με γυμνό μάτι, κάνουν την πέτρα να φαίνεται εντελώς ακίνητη!

Εσύ από την συνηθισμένη απόσταση παρατήρησης βλέπεις την πέτρα ακίνητη . Κάποιος επιστήμονας που θα την παρατηρήσει από πιο κοντά θα δει πως η πέτρα κινείται.

Τελικά, ποια είναι η αλήθεια; Ποια είναι η πραγματικότητα; Η πέτρα κινείται ή είναι ακίνητη;

Και στα δύο ναι. Η πέτρα είναι ακίνητη και κινείται ταυτόχρονα!

Όπως και όλα στο τρελό αυτό το Σύμπαν. Το τι θα δεις εξαρτάται από το σημείο που βρίσκεσαι.

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να χωνέψουμε το εξής: δύο ή και περισσότερες αντίθετες μεταξύ τους αλήθειες συνυπάρχουν ταυτόχρονα.

Το ότι είναι κάτι σωστό δεν σημαίνει πως το αντίθετο του είναι απαραίτητα λάθος. Ας δοκιμάσουμε να σκεφτούμε “έξω από τα κουτάκια”. Εχουμε μάθει να σκέφτομαστε στα πλαίσια του « ή αυτό ή εκείνο». Άς δοκιμάσουμε να σκεφτουμε στα πλαίσια του «και αυτό και εκείνο».

Μέσω του παραδείγματος της πέτρας μπορούμε να κατανοήσουμε πλήρως και την νευρολογική σχετικότητα.

Όπως δύο παρατηρητές δεν μπορούν να βγάλουν το ίδιο συμπέρασμα για το αν η πέτρα κινείται η δεν κινείται, όταν την παρατηρούν από διαφορετικά σημεία ο καθένας, έτσι και δύο άνθρωποι παραμένοντας μέσα στα διαφορετικά νευρικά τους συστήματα δεν θα μπορέσουν να απαντήσουν στο ερώτημα τι είναι απόλυτα σωστό και τι είναι απόλυτα λάθος.

Άυτό εξηγεί φυσικά γιατί ένας άθεος και ένας βαθιά θρησκευόμενος θα μπορούσαν να διαφωνούν για πάντα, χωρίς να καταφέρουν ποτέ να πείσουν ο ένας τον άλλο.

Είμαστε δέσμιοι, δέσμιοι των ιδεών μας!

Όι φυσικές μας λειτουργείες δεν μας επιτρέπουν να δούμε ολόκληρη την εικόνα αλλά ένα μικρό μέρος της, και μάλιστα διαφορετικό ο καθένας!

Δες τι απόψεις παίζουν στον πλανήτη και βγάλε το συμπέρασμα σου:

Άλλοι πιστεύουν πως θα πάνε στην κόλαση, άλλοι πιστεύουν πως τους ψεκάζουν, άλλοι πως οι πεθαμένη γιαγιά τους μετενσαρκώθηκε στην γάτα που ταΐζουν κάθε πρωί, άλλοι πως το κεφάλαιο θα μας σώσει, άλλοι πως οι κυβερνήσεις θα μας σώσουν, άλλοι πως θα μας σώσουν οι μολότοφ, άλλοι πως τους πραγματικούς Ελληνες θα τους σώσουν τα ούφο και οι Ελ, άλλοι πως για όλα φταίνε οι Χ (όπου Χ βάλε ομάδα, έθνος, θρησκεία, ανθρώπους που δεν συμπαθείς) .

Δες πως αντιμετωπίζεις εσύ τους ανθρώπους που έχουν την κόντρα αντίθετη άποψη από αυτή που έχει εσύ, και μετά δες πως βλέπουν και αυτοί εσένα :

Και για τις δύο πλευρές είναι προφανές πως η αντίθετη πλευρά κάνει λάθος.

Άχ, αν μπορούσες να δεις για μια στιγμή μέσα από τα μάτια του άλλου, να βιώσεις ότι βιώνει, μέσα από το δικό του ερμηνευτικό σύστημα, τότε όλη η σιγουριά , για το είναι σωστό και τι λάθος ,θα κατέρρεε μέσα σε δευτερόλεπτα.

Ναι ναι, ξέρω, θεωρείς πως η δική σου αλήθεια είναι πιο “αληθινή“, καλύτερη και μεγαλύτερη. Χωρίς παρεξηγήσεις, μας τα παν και άλλοι με “αλήθεια” πιο μεγάλη!

Η απόλυτη σιγουριά κάποιου πως είναι ο κάτοχος της μίας και μοναδικής αλήθειας θα τον οδηγήσει στον δογματισμό. Τότε ξεκινάει μια θανάσιμη κατρακύλα. Νους που δεν αμφισβητεί, δεν επαναπροσδιορίζει, δεν ψάχνει παραπέρα, δεν θρέφεται με νέες πληροφορίες, σύντομα ατροφεί, αποχαυνώνεται, αργοπεθαίνει. Κι οι προσωπικές συμφορές είναι μόνο η αρχή.

Όλοι οι πόλεμοι, όλη η εχθρότητα , όλες oι συγκρούσεις της ανθρωπότητας, ξεκίνησαν με το ισχυρισμό κάποιου μισαλλόδοξου, ότι γνωρίζει ποιο είναι το απόλυτα σωστό και την προσπάθεια του να το επιβάλει στους άλλους ανθρώπους.

Θα συναντήσουμε πολλούς απόλυτους για τις θεωρίες τους. Μπορεί ένας από αυτούς να κρύβεται μέσα στον καθρέπτη μας.

Άς έχουμε όμως στο πίσω μέρος του μυαλού μας, πως ο δογματισμός ευθύνεται για τις μεγαλύτερες ατομικές και μαζικές τραγωδίες, που έπληξαν ποτέ το ανθρώπινο είδος.

Πηγές

Συζήτηση με το Θεό 3 . Neal Donald Walsch

Visual Experience: Sensation, Cognition, and Constancy
Οι μάσκες των πεφωτισμένων, Robert Anton Wilson

Το σχήμα πρωθυστερο, Θανάσης Βέμπος

Διαδικτυακές

https://www.scientificamerican .com/article/border-bias/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/p ubmed/16623684

http://web.stanford.edu/group/hopes/cgi-bin/hopes_test/neuroplasticity/

Επιστροφή

Υποστηρίξτε τη σελίδα!