Ο νους δεν είναι ενα δοχείο που πρέπει να γεμίσει, αλλά μια φλόγα που πρέπει να ανάψει
H Θεραπευτική δύναμη της φύσης
Όλοι νιώθουμε ανανεωμένοι και αισθητά πιο ολοκληρωμένοι έπειτα από μία εξόρμηση στη φύση. Λογικό είναι αφού αποχαιρετάμε τη μονοτονία , τη φασαρία και το γκρίζο της ουρμπανίλας και αντικρίζουμε τα πανέμορφα χρώματα που διαθέτει η μοναδική παλέτα της φύσης , τις διεγερτικές μυρωδιές της και τους ξέγνοιαστους κατευναστικούς ήχους της . Τι καλύτερο από το να απολαμβάνεις το φαγητό σου κάτω από ένα πανύψηλο πλάτανο έπειτα από μία όμορφη πεζοπορία αφουγκραζόμενος τους ψίθυρους των φύλλων του δάσους.
Γράφει ο Φοίβος Καλφόπουλος
Γνωρίστε το eco-therapy
Αυτό που οι περισσότεροι γνωρίζουμε εμπειρικά λοιπόν άρχισε να συνειδητοποιεί και να ασπάζεται μία μερίδα ψυχολόγων σε όλο το κόσμο. Πρόκειται για το αναπτυσσόμενο κίνημα του eco-therapy. Είναι μία εξελισσόμενη μορφή θεραπείας ιδιαίτερα ισχυρή εναντίον της κατάθλιψης σε αντίθεση με την ακριβή για τη τσέπη ψυχανάλυση και τις αμφισβητούμενες φαρμακευτικές συνταγές των ψυχιάτρων.
Το Πανεπιστήμιο του Πόρτλαντ είναι από τα πρώτα που έχει ήδη δημιουργήσει τμήμα eco-therapy . «Συνδέοντας την ψυχή με τη χάρη, τη χαρά και την αναζωογονητική δύναμη της φύσης, μπορούμε να χτίσουμε μια ισορροπημένη προσωπικότητα και υγιείς σχέσεις με τους γύρω μας», τονίζουν οι καθηγητές του τομέα και προσθέτουν: «Ερχόμαστε στον κόσμο σαν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της φύσης. Ωστόσο, καθώς εντασσόμαστε στη βιομηχανική κοινωνία, χάνουμε την αληθινή μας ταυτότητα και, κατά συνέπεια, οδηγούμαστε σε μια σειρά από διαταραχές. Ο σύγχρονος πολιτισμός χειραγωγεί την ψυχή, περιορίζει τη σκέψη και απενεργοποιεί τις αισθήσεις. Μας κάνει, ουσιαστικά, ανίκανους να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματά μας και να τα επιλύσουμε. Συχνά νιώθουμε θλιμμένοι ή ανάξιοι, ακριβώς επειδή η ικανότητά μας να αισθανόμαστε και να σκεπτόμαστε έχει αχρηστευθεί».
Στη Μεγάλη Βρετανία, το ίδρυμα «Mind», ο μεγαλύτερος οργανισμός για την ψυχική υγεία, αγωνίζεται να καθιερώσει την eco-θεραπεία ως την πιο κατάλληλη αγωγή για προβλήματα ψυχικής υγείας. Το σημαντικότερο επιχείρημά του είναι μια έκθεση που αναφέρει ότι το 93% των γιατρών αναγκάζεται να συνταγογραφήσει ψυχοφάρμακα επειδή δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική!
Η eco-θεραπεία με συνταγή γιατρού αποτελεί ήδη επιστημονική πρακτική σε διάφορες χώρες της Ευρώπης. Στην Ολλανδία υπάρχουν 600 φάρμες eco-θεραπείας και στη Νορβηγία 400, γεγονός που σημαίνει ότι οι γιατροί καθοδηγούν προς αυτές τα ανάλογα περιστατικά. Η Μεγάλη Βρετανία διαθέτει 43, χωρίς όμως να έχει θεσμοθετήσει ακόμη την παραπομπή των ασθενών με συνταγή γιατρού, κάτι που αποτελεί και το στόχο του «Mind». Άλλωστε, η θεραπεία με τα αντικαταθλιπτικά δεν είναι πάντα η πιο αποτελεσματική λύση για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης
Δεν είναι παράξενο που η φύση έχει θεραπευτική επίδραση στον άνθρωπο αφού εμείς και όλοι οι πρόγονοι μας , σε αυτήν χρωστάμε το δώρο της ύπαρξης. Ο άνθρωπος χιλιετίες τώρα βαδίζει χέρι χέρι με τη φύση στον αγώνα της επιβίωσης. Η επαφή με τα πράσσινα τοπία της Γαίας θα μπορούσε να παρομοιαστεί με την επιστροφή ενός παιδιού στην αγκαλιά της μητέρας. Μόνο μέσα σε αυτήν νιώθει τη στοργική μητρική ασφάλεια και τη κατευναστική σιγουριά ότι ανήκει κάπου.
Ωστόσο για όσους παραμένουν ακόμα δύσπιστοι, πάμπολλες πανεπιστημιακές έρευνες έχουν δείξει πως η επαφή με τη φύση μειώνει αποτελεσματικά το στρες. Σε μία μελέτη όπου τα υποκείμενα παρακολούθησαν στρεσογόνα βίντεο ατυχημάτων , αυτοί που μετέπειτα παρακολούθησαν βίντεο με φυσικά τοπία κατάφεραν να αναρρώσουν από το στρες πολύ γρηγορότερα από τους υπόλοιπους. Άλλη μελέτη κατέδειξε πως η θέα της φύσης , ακόμα και απομακρυσμένη μέσω ενός παραθύρου επιταχύνει την αποθεραπεία από χειρουργικές επεμβάσεις , βελτιώνει την αποδοτικότητα στη δουλειά καθώς και αυξάνει την ικανοποίηση που παίρνουμε από την εργασία μας. Ένα παράθυρο στη φύση μπορεί να παίξει ζωτικό ρόλο για την ψυχολογία καθώς η παρακολούθηση των εποχιακών αλλαγών , βελτιώνει τη προσοχή και τα επίπεδα αυτοσυγκέντρωσης ενώ προωθεί τα θετικά συναισθήματα και πεποιθήσεις
Άλλη μία σύγχρονη μελέτη του 2007 από το βρετανικό πανεπιστήμιο του Essex έδειξε πως ο περίπατος στην βρετανική ύπαιθρο ήταν ικανός να μειώσει τα ποσοστά κατάθλιψης του 72% των συμμετεχόντων. Οι ερευνητές βρήκαν πως ακόμα και πέντε λεπτά σε ένα φυσικό τοπίο , είτε είναι περίπατος σε πάρκο είτε σκάψιμο στην αυλή , ανεβάζει τη διάθεση , την αυτοεκτίμηση και πυροδοτεί τα κίνητρα
Θεραπευτικές ιδιότητες της φύσης
Το ανθρώπινο είδος συνιστά ένα κομμάτι από το πάζλ της ζωής στη Γη. Θα μπορούσαμε να πούμε πως είμαστε ένα κύτταρο στον υπερ-οργανισμό της Γαίας. Η ένωση του κυττάρου με τον υπόλοιπο οργανισμό όπως είδαμε είναι απαραίτητη και ευεργετική. Αναζητώντας περαιτέρω τις αιτίες αυτής της ευεργετικής σχέσης κάποιος θα έρθει αντιμέτωπος με τα παρακάτω γεγονότα : το 1953 ο καθηγητής W.O. Schumann του πανεπιστημίου του Μονάχου έφτασε στην εκπληκτική ανακάλυψη πως ο πλανήτης μας εκπέμπει το δικό του βιορυθμό ο οποίος είναι στα 7.83 Ηz . Αυτή η συχνότητα αντιστοιχεί στα κύματα χαλάρωσης ( Alpha ) του ανθρώπινου εγκεφάλου! Τα κύματα αλφα είναι αυτά που εκπέμπουμε σε κατάσταση διαλογισμού η λίγα λεπτά πριν μας πάρει ο ύπνος. Το γεγονός ότι η φύση εκπέμπει σε αυτή τη συχνότητα εξηγεί γιατί αισθανόμαστε περισσότερο άνεση σε ένα εξωτερικό τοπίο και γιατί ο εσωτερικός διάλογος μέσα μας σταματά, δίνοντας μας την ευκαιρία για ενατένιση και γαλήνη .
Είναι γεγονός επίσης ότι τα αρνητικά ιόντα ( φορτισμένα άτομα με περίσσεια ηλεκτρονίων) έχουν ευνοϊκή επίδραση στον άνθρωπο. . Περιοχές που ανέκαθεν θεωρούταν υγιεινές , όπως οι κορυφές των βουνών και οι παραλίες είναι πλούσιες σε αρνητικά ιόντα. Οι καταρράκτες και τα τρεχούμενα νερά έχουν ιονιστική επίδραση. Τα αρνητικά ιόντα έχουν θετική επιρροή στη σεξουαλικότητα και στη γονιμότητα. Αντίθετα τα θετικά ιόντα ( φορτισμένα άτομα με έλλειμμα ηλεκτρονίων ) εξάπτουν και προκαλούν ψυχολογικές διαταραχές.
Qi Gong και Ανατολική παράδοση
Ας μεταφερθούμε τώρα σε ακόμα πιο αόρατες επιρροές του κόσμου της φύσης. Είναι κοινή αντίληψη στην ανατολή ότι μία λεπτοφυής ζωτική ουσία διαποτίζει όλους τους ζωντανούς οργανισμούς. Αυτή η ενέργεια είναι γνωστή στην ανατολή ως Τσι ενώ τις τελευταίες δεκαετίες ο δυτικός κόσμος την αποδέχεται κάτω από την ετικέτα της βιοενέργειας.
Στην ανατολική πρακτική του Qi Gong γκονγκ η γήινη ενέργεια εισέρχεται στο σώμα μέσω της πύλης που βρίσκεται στο πέλμα και ονομάζεται Yongquan . Το σημείο Yongquan βρίσκεται στο μπροστινό κεντρικό τμήμα κάθε πέλματος. Το Qi Gong είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Ασία. Παραδείγματος χάρη στη πρωτεύουσα της Ταϋλάνδης θα συναντήσετε εκατοντάδες άτομα όλων των ηλικιών κατά την ανατολή να εξασκούνται στις ενεργειακές τεχνικές και να μαζεύουν τη ζωτική ενέργεια του ανατέλλοντος ήλιου . Οι πρακτικές του Qi gong και του Τai chi είναι διαδεδομένες και σε αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες .
Τα Ασκληπιεία στην αρχαία Ελλάδα
Η πρακτική του περπατήματος με γυμνά πόδια έχει αρχίσει να διαδίδεται μέσω διαφόρων new age κινημάτων ως ευεργετική. Οι ρίζες για αυτή την αντίληψη όπως είδαμε βασίζονται στις ανατολικές θεραπευτικές σχολές αλλά ακόμη και στην αρχαία Ελλάδα .
Ο Φιλόστρατος στην μία επιστολή του μας λέει : << Έχεις γίνει πιο εύθραυστος και είμαι σίγουρος πως φταίει το σανδάλι που σε σφίγγει. Διότι αυτή η καινούρια χρησιμοποίηση του δέρματος στην υπόδηση είναι φοβερή και δαγκώνει την απαλή σάρκα. Γιατί τέλος πάντων δεν κυκλοφορείς ξυπόλητος ; Γιατί φθονείς τη γη ; Οι παντόφλες, τα σανδάλια , τα ψηλά παπούτσια , τα πέδιλα φοριούνται από άρρωστους η γέροντες.. Μην αφήσεις τίποτα να υπάρχει ανάμεσα στη γη και τα πόδια σου. Μη φοβηθείς. Η σκόνη θα υποδεχτεί τα πόδια σου σα να ήταν γρασίδι. Ω! Ρυθμικό βάδισμα ποδιών αγαπημένων , άνθη νιόβγαλτα , φυτά που ξεπήδησαν από τη γη, φιλήματα που ακουμπούν στερεά στο έδαφος.>>
Βέβαια πολλά μεσολάβησαν από τότε. Τώρα η αντίληψη του να κυκλοφορείς με γυμνά πέλματα μοιάζει άκρως αρρωστημένη. Υπάρχει όμως κάτι άλλο που μπορούμε να διδαχθούμε από τις μεθόδους θεραπείας των προγόνων μας;
Σαφώς. Τα θεραπευτικά κέντρα στην εποχή της αρχαίας Ελλάδας , τα ασκληπιεία βρισκόταν συνήθως σε τοπία φυσικής ομορφιάς ή σπήλαια με ιαματικά νερά. Ο Ασκληπιός αντιπροσώπευε για τους αρχαίους Έλληνες την ιδεατή αντίληψη της ιαματικής δύναμης της φύσης. Ένα από τα σύμβολα που σχετιζόταν μαζί του ήταν αυτό του φιδιού. Το φίδι συμβολίζει τη δύναμη της αυτοίασης και της αυτοθεραπείας καθώς έχει τη δυνατότητα να αναζωογονείται με την αλλαγή του δέρματος του. Η σχέση του φιδιού με τον Ασκληπιείο δεν είναι τυχαία καθώς στα θεραπευτικά κέντρα των προγόνων μας κύριο μέσω θεραπείας αποτελούσε το φυσικό περιβάλλον και το κτίσιμο ενός ισχυρού ψυχολογικού υπόβαθρου . Οι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν τη δυνατότητα αυτοίασης του ανθρώπινου σώματος. Κάτι που εμείς ανακαλύπτουμε μόλις τις τελευταίες δεκαετίες και συνήθως του αποδίδουμε τη ταμπέλα placebo. Όμως αρκετοί ερευνητές έχουν καταδείξει την ύπαρξη ενός ψυχοσωματικού δικτύου στον ανθρώπινο οργανισμό. Τη δυνατότητα δηλαδή των σκέψεων να επηρεάζουν βασικές λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος .
Πιο συγκεκριμένα αυτό το ψυχοσωματικό δίκτυο που τις τελευταίες δεκαετίες αρχίζουμε και ανακαλύπτουμε , έχει τη δυνατότητα να αυξομειώνει τη πίεση του αίματος και να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος. Ναι τη τελευταία φορά που τα λόγια κάποιου σας προκάλεσαν θυμό και νιώσατε το αίμα να διασχίζει ορμητικά τις φλέβες σας, μια κάψα να περικλείει το πρόσωπο και τις παλάμες σας να ιδρώνουν ήταν εξαιτίας του ψυχοσωματικού δικτύου. Μετά από αιώνες πίστης στο διαχωρισμό νου-σώματος , τελικά φαίνεται πως έχουμε τη δυνατότητα να ρυθμίζουμε το ίδιο μας το σώμα ! Επίσης το ψυχοσωματικό δίκτυο μπορεί και αυξομειώνει την εκροή σάλιου , τη γαστροεντερική λειτουργία , καθώς και να προκαλεί ακαριαίο άδειασμα της ουροδόχου κύστης αλλά και σεξουαλικό οργασμό !
Τώρα γυρνώντας πίσω στα Ασκληπιεία , οι αρχαίοι Έλληνες έδιναν βάρος περισσότερο σε ένα ελεγχόμενο υγειές περιβάλλον και στον καθαρμό των σκέψεων του ασθενή παρά σε φαρμακευτική αγωγή. Γνώριζαν πως το ανθρώπινο σώμα είναι μία εξαιρετικά πολυσύνθετη μηχανή και η χρήση ουσιών δεν είναι ικανή για να αποτρέψει την αρρώστια. Έπειτα από τον καθαρμό του σώματος με νηστεία και γυμναστική , ο ασθενής οδηγούταν την ημέρα την οποία έκριναν κατάλληλη οι ιερείς του Ασκληπιού, στον θάλαμο της Εγκοίμησης. Αυτός ο θάλαμος είτε για πρακτικούς είτε για συμβολικούς λόγους βρισκόταν πάντα βυθισμένος μέσα στη Γη. Μετά από τη νύχτα της εγκοίμησης οι ιερείς ζητούσαν από το θεραπευόμενο να τους περιγράψει τα όνειρα του για να εντοπίσουν τυχών συμβολισμούς και θεραπευτικούς οιωνού
Βλέπουμε λοιπόν μία ολιστική προσέγγιση η οποία περιλαμβάνει ακόμα και εξερεύνηση του ασυνείδητου , σωματική και ψυχολογική αποτοξίνωση και έλεγχο των σκέψεων. Βλέπουμε επίσης πως η θεραπεία γινόταν πάντα κοντά στο στοιχείο της φύσης κυρίως σε ιερά σπήλαια.
Επίλογος
Αν λοιπόν νιώσετε την παρόρμηση για δροσερό καθαρό αέρα , για πράσινες σκέψεις κάτω από τη πράσινη σκιά, μην αρνηθείτε το κάλεσμα και ιχνηλατήστε τα ζωογόνα τοπία της μεγάλης μητέρας.
Περπατήστε στο βουνό και απορροφήστε όλα τα θετικά μηνύματα του. Η αρμονία της φύσης θα διεισδύσει μέσα σας όπως περνούν οι ηλιαχτίδες μέσα από τα πυκνά φυλλώματα του δάσους. Ο άνεμος θα σας μεταδώσει αναζωογονητική φρεσκάδα ενώ οι έννοιες θα αρχίσουν να φεύγουν από το μυαλό σας όπως τα φθινοπωρινά φύλλα των δέντρων.
Μπορεί όλα αυτά να φαίνονται γλυκανάλατα μα ούτως η άλλως οι λέξει είναι ανίκανες να μεταφέρουν τα ακριβή νοήματα , δεν είναι παρά ανεπαρκής ταμπέλες της εμπειρίας. Τόλμησε να εξερευνήσεις και να μάθεις , μπορεί κάπου εκεί στις νοτισμένες κορυφές να κρύβεται μία κρυφή ζωτική πλευρά του εαυτού σου.
<< Ανεβαίνοντας το μονοπάτι του παγωμένου βουνού, μεγάλη χαράδρα σκεπασμένη με χαλίκια και πέτρες, πλατύ ρυάκι και νοτισμένο γρασίδι, τα βρύα είναι γλιστερά παρόλο που δεν έβρεξε, τα πεύκα τραγουδάνε παρ' όλο που δεν φυσά αέρας, ποιος μπορεί να ξεφύγει απ τα δεσμά του κόσμου και να καθίσει μαζί μου ανάμεσα στα άσπρα σύννεφα;;>>
Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στο εβδομαδιαίο περιοδικό ΦΑΙΝΌΜΕΝΑ
Μοιραστείτε το άρθρο !
