Ο νους δεν είναι ενα δοχείο που πρέπει να γεμίσει, αλλά μια φλόγα που πρέπει να ανάψει
Ο τρόμος του Enfield: Η αληθινη ιστορία
Γράφει ο Έρικ Σμυρναίος
Τις τελευταίες βδομάδες προβάλλεται στους κινηματογράφους μια αρκετά καλή ταινία τρόμου με τον τίτλο «Conjuring 2». Το σενάριο της, αν και πασπαλισμένο με γενναιόδωρες δόσεις χολυγουντιανών υπερβολών, βασίζεται σε κάποια πραγματικά περιστατικά που έλαβαν χώρα σε μια εργατική συνοικία του Βόρειου Λονδίνου στα τέλη της δεκαετίας του 70. Συγκεκριμένα, εξιστορεί τις προσπάθειες ενός ζευγαριού Αμερικανών «εξορκιστών» να «καθαρίσουν» ένα σπίτι από την επιρροή μιας υπερφυσικής και άκρως κακόβουλης οντότητας που το είχε στοιχειώσει και βασάνιζε μια εργαζόμενη μητέρα και τα τέσσερα ανήλικα παιδιά της. Η όλη ιστορία έγινε γνωστή με το όνομα «The Enfield Poltergeist» και αν και έχουν περάσει αρκετές δεκαετίες από τότε, εξακολουθεί να ασκεί μιαν αναμφισβήτητη γοητεία σε όλους όσους ασχολούνται με τα λεγόμενα «παραφυσικά» φαινόμενα. Τι συνέβη λοιπόν σ’ εκείνο το παράξενο σπίτι;
Για να πιάσουμε την αρχή του νήματος εκείνης της αλλόκοτης ιστορίας θα πρέπει να μεταφερθούμε νοερά στο έτος 1977. Η Peggy Hodgson ήταν μια χωρισμένη μητέρα τεσσάρων παιδιών, της Margaret, 12 ετών, της Janet, 11 ετών, του Johnny, 10 ετών και του Billy, 7 ετών. Σε αυτό το σημείο αξίζει να ειπωθεί ότι είχε χωρίσει με άσχημο τρόπο από τον άντρα της ο οποίος είχε εγκαταλείψει την οικογένεια του, σε μια εποχή όπου τα διαζύγια δεν ήταν ακόμα συνηθισμένα ούτε ιδιαίτερα αποδεκτά από την συντηρητική ακόμα Αγγλική κοινωνία.
Τέλος, η συγκεκριμένη οικογένεια αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Το σπίτι όπου κατοικούσαν, στον αριθμό 284 της οδού Green Street στη συνοικία Brimsdown του Enfield, τους είχε παραχωρηθεί από τις δημοτικές αρχές της περιοχής, ήταν δηλαδή ένα «Council house» προορισμένο να στεγάζει φτωχές οικογένειες που δεν μπορούσαν να πληρώνουν ακριβά ενοίκια.
Την βραδιά της 30ης Αυγούστου 1977, η κυρία Hodgson προσπαθούσε να βάλει τα παιδιά της στα κρεβάτια τους όταν άκουσε την Janet να παραπονιέται ότι το κρεβάτι της, όπως και τα κρεβάτια των αδελφών της, κουνιότανε από μόνο του. Είπε στην κόρη της να πάψει τις σαχλαμάρες αλλά το επόμενο βράδυ συνέβη κάτι ακόμα πιο παράξενο:
Άκουσε ένα χτύπο στον επάνω όροφο του σπιτιού. Εκνευρισμένη, πήγε στα παιδιά για να τους πει να ηρεμήσουν αλλά μόλις μπήκε στην κρεβατοκάμαρά τους, είδε μια συρταριέρα να κινείται από μόνη της προς την πόρτα. Την έσπρωξε προς τα πίσω αλλά εκείνη συνέχισε να προχωράει σπρωγμένη από μια άγνωστη δύναμη. Θα ‘λεγε κανείς ότι κάποια εχθρική οντότητα προσπαθούσε να παγιδεύσει την οικογένεια μέσα στο δωμάτιο χρησιμοποιώντας εκείνο το βαρύ δρύινο έπιπλο! Αμέσως μετά άρχισαν ν’ ακούγονται ανεξήγητοι θόρυβοι σε ολόκληρο το σπίτι, χτυπήματα στους τοίχους και το ταβάνι και βαριά βήματα στα σκαλοπάτια.
H περισσότερη δραστηριότητα επικεντρώθηκε στην 11χρονη Janet
Έψαξε μάλιστα την πολυθρόνα για να βρει τίποτα κρυφά καλώδια αλλά δεν βρήκε απολύτως τίποτα το ενοχοποιητικό. Τελικά οι αστυνομικοί αποχώρησαν προβληματισμένοι και το μόνο που είχαν να πουν στις φοβισμένες οικογένειες των Hodgson και των Nottingham ήταν ότι το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν ενέπιπτε στην αρμοδιότητα τους γιατί δεν είχαν βρει κανέναν να παραβιάζει κάποιο νόμο!
Οι Hodgsons δεν έμειναν ωστόσο αδρανείς. Αποφάσισαν να επικοινωνήσουν με ορισμένες εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας. Ο φωτογράφος της Daily Mirror Graham Morris που επισκέφτηκε το σπίτι, κατέθεσε αργότερα ότι αντιμετώπισε ένα πραγματικό χάος με «αντικείμενα που εκσφενδονίζονταν εδώ και εκεί και ανθρώπους που κραύγαζαν τρομαγμένοι.» Κάποια από τα αλλόκοτα εκείνα συμβάντα φωτογραφήθηκαν και μια από τις φωτογραφίες δείχνει την Janet να πετάγεται βίαια στον αέρα.
Σε άλλες φωτογραφίες το πρόσωπό της μοιάζει να συσπάται από τρομερούς πόνους. Στη συνέχεια επισκέφτηκε το σπίτι ένα τηλεοπτικό συνεργείο από το BBC το οποίο ανακάλυψε ότι τα μεταλλικά εξαρτήματα των συσκευών τους είχαν παραμορφωθεί κατά τρόπο ανεξήγητο ενώ οι οπτικοακουστικές εγγραφές τους είχαν σβηστεί.
Ύστερα από όλα αυτά η οικογένεια ζήτησε τη βοήθεια της Βρετανικής Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών η οποία έστειλε τους ερευνητές Maurice Grosse και Guy Lyon Playfair να εξετάσουν το «στοιχειωμένο» σπίτι της Green Street. Ο Playfair έγραψε αργότερα ένα βιβλίο με τον τίτλο «This House Is Haunted,» στο οποίο περιγράφει τις εμπειρίες του. Ο Grosse από την άλλη, κατέθεσε ότι ενώ στην αρχή δεν συνέβη τίποτα, μετά άρχισαν να πετάνε γύρω του διάφορα αντικείμενα τα οποία όταν τα άγγιζε ανακάλυπτε ότι ήταν ανεξήγητα ζεστά. «Στεκόμουν στην κουζίνα», είπε χαρακτηριστικά. «όταν ένα μπλουζάκι πετάχτηκε απ’ το τραπέζι και πέταξε μέχρι την άλλη άκρη του δωματίου ενώ βρισκόμουν δίπλα του.» Οι δυο ερευνητές βρέθηκαν στη μέση μιας πραγματικής καταιγίδας παραφυσικών εκδηλώσεων:
Καναπέδες σηκώνονταν στον αέρα, έπιπλα περιστρέφονταν γύρω από τον άξονά τους ή εκσφενδονίζονταν πάνω στους τοίχους των δωματίων ενώ οι Hodgsons τραβιόταν απ’ τα κρεβάτια τους στη μέση της νύχτας από κάποια αόρατη δύναμη. Τα συνεχόμενα χτυπήματα στους τοίχους ήταν ένα από τα πιο τρομακτικά στοιχεία της υπόθεσης.
Ακουγόταν στο χολ, πότε πιο δυνατά πότε πιο αμυδρά, λες και έπαιζαν σκόπιμα με τα νεύρα της οικογένειας που είχε φοβηθεί τόσο πολύ ώστε να κοιμούνται όλοι μαζί στο ίδιο δωμάτιο και με τα φώτα ανοιχτά. Η περισσότερη δραστηριότητα έμοιαζε να εστιάζεται γύρω από την εντεκάχρονη Janet. Το κοριτσάκι πάθαινε βίαιες κρίσεις και σε μια περίπτωση μια μεταλλική πυροστιά που βρισκόταν στο δωμάτιό της ξεκόλλησε από μόνη της και καρφώθηκε βαθιά μέσα στο απέναντι τοίχο. Άλλα μέλη της οικογένειας ισχυρίστηκαν ότι την είδαν να αιωρείται.
Η ίδια δήλωσε αργότερα κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης που παραχώρησε στο κανάλι Channel 4:
«Ένιωθα ότι με χρησιμοποιούσε μια δύναμη που κανείς δεν κατανοούσε. Δεν μου αρέσει να το σκέφτομαι. Δεν είμαι σίγουρη ότι το πνεύμα ήταν πραγματικά κακό. Ήταν λες και προσπαθούσε να γίνει μέλος της οικογένειάς μας. Δεν ήθελε να μας βλάψει. Είχε πεθάνει εκεί και ήθελε την ησυχία του. Ο μόνος τρόπος που μπορούσε να επικοινωνήσει ήταν μέσα από μένα και μέσα από την αδελφή μου.»
Υπήρχαν κρύα ρεύματα αέρα, γραφές στους τοίχους, νερό που εμφανιζόταν στο πάτωμα και σπίρτα που άναβαν από μόνα τους. Πάνω από 30 μάρτυρες βίωσαν τα συγκεκριμένα συμβάντα. Ακόμα πιο τρομακτικό ήταν το γεγονός ότι καθώς τα φαινόμενα κλιμακώνονταν, το νεαρό κορίτσι άρχισε να δρα ως το φερέφωνο μιας άσαρκης οντότητας που εκδηλώθηκε με το όνομα Βill Wilkins. Το όνομα αυτό ανήκε σ’ έναν αθυρόστομο και δύστροπο γέρο που είχε πεθάνει στο σπίτι πριν από πολλά χρόνια από εγκεφαλική αιμορραγία, καθισμένος σε μια πολυθρόνα που βρισκόταν στη γωνιά του σαλονιού όπως διευκρίνισε καθώς μιλούσε με τη γέρικη φωνή του μέσα από το στόμα του εντεκάχρονου κοριτσιού. Ο γιος του με τον οποίο ήρθαν σε επαφή οι ερευνητές της υπόθεσης επιβεβαίωσε τα λεγόμενα του εχθρικού εκείνου πνεύματος.
Ωστόσο, τα εντυπωσιακά εκείνα φαινόμενα, τα οποία φωτογραφήθηκαν και βιντεοσκοπήθηκαν, όπως και η μεταθανάτια φωνή του Bill Wilkins που έχει καταγραφεί σε μαγνητοταινία, δεν κατάφεραν να διαλύσουν κάθε αμφιβολία ως προς την αυθεντικότητα του στοιχειώματος του Enfield. Για παράδειγμα, δυο ερευνητές έπιασαν τα παιδιά να λυγίζουν κουτάλια με τα χέρια τους και αναρωτήθηκαν γιατί κανείς άλλος δεν επιτρέπονταν να βρίσκεται στο ίδιο δωμάτιο με την Janet όταν χρησιμοποιούσε τη γέρικη φωνή που υποτίθεται ότι ανήκε στον Bill Wilkins. Ακόμα και η ίδια η Janet παραδέχτηκε ότι κάποια από τα συμβάντα ήταν όντως σκηνοθετημένα.
Ομολόγησε σε ένα δελτίο ειδήσεων του ITV το 1980 ότι μια ή δυο φορές σκηνοθέτησε ορισμένα περιστατικά για να δει αν ο κύριος Grosse και ο κύριος Playfair θα καταλάβαιναν ότι ήταν στημένα.
Σήμερα, στην ηλικία των 35 ετών, η Janet ζει στο Essex με τον άντρα της ο οποίος είναι ένας συνταξιούχος γαλατάς. Περιγράφει την δραστηριότητα του πνεύματος ως τραυματική. Όταν ρωτήθηκε πόσα από τα φαινόμενα στην Green Street ήταν φτιαχτά, είπε «περίπου το δυο τις εκατό.»
Παραδέχτηκε επίσης ότι είχε παίξει με ένα Ouija board με την αδελφή της, λίγο προτού αρχίσουν τα ανεξήγητα φαινόμενα στο σπίτι. Είπε επίσης ότι δεν είχε καταλάβει ότι έπεφτε σε έκσταση και καταλαμβάνονταν από το πνεύμα του Wilkins έως ότου είδε τις σχετικές φωτογραφίες και άκουσε τις μαγνητοφωνήσεις των ερευνητών. Ήξερε ωστόσο ότι μίλαγε με αλλαγμένη φωνή γιατί ένιωθε ότι κάτι βρίσκονταν πίσω της όλη την ώρα.
Η ζωή της πάντως επηρεάστηκε πολύ αρνητικά από τον θόρυβο που δημιουργήθηκε γύρω από το όνομά της. Στο σχολείο έπεσε θύμα εκφοβισμού. Οι συμμαθητές της την αποκαλούσαν το κορίτσι φάντασμα και την παρενοχλούσαν συστηματικά. Οι αιωρήσεις που βίωνε ήταν τρομακτικές γιατί δεν ήξερε που θα προσγειωνόταν και μια φορά μια κουρτίνα είχε τυλιχτεί ασφυκτικά γύρω από το λαιμό της. Φοβόταν να γυρίσει σπίτι της. Κάθε φορά που άνοιγε την εξώπορτα έβρισκε άγνωστους ανθρώπους να μπαινοβγαίνουν στο σπίτι, δεν ήξερε τι να περιμένει την κάθε στιγμή και ανησυχούσε πολύ για την μητέρα της η οποία τελικά έπαθε νευρικό κλονισμό. Αλλά ούτε και η υπόλοιπη οικογένεια γλύτωσε από τον κοινωνικό διασυρμό. Διάφοροι άγνωστοι αποκαλούσαν τον αδελφό της το «παιδί τέρας από το στοιχειωμένο σπίτι» και υπήρχαν άνθρωποι που τον έφτυναν στη μέση του δρόμου.
Η ίδια είδε τη φωτογραφία της στο εξώφυλλο της εφημερίδας Daily Star με την επικεφαλίδα: «Κυριευμένη από το διάβολο.» Τελικά στην ηλικία των 16 έφυγε από το σπίτι και παντρεύτηκε πολύ νέα. Προσπάθησε με αυτό τον τρόπο να διακόψει την επαφή της με τα πάντα και ποτέ δεν διάβασε κάποια από τα βιβλία παραψυχολογίας που είχαν γραφτεί με αφορμή αυτή την υπόθεση.
Η τύχη της οικογένειάς της δεν βελτιώθηκε όταν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης ατόνισε κάποια στιγμή. Σύντομα μετά την παρακμή του ενδιαφέροντος από τον τύπο, ο νεότερος αδελφός της Janet, ο Johnny, πέθανε από καρκίνο στην ηλικία των δεκατεσσάρων ετών. Η μητέρα της Janet παρουσίασε καρκίνο στο στήθος και πέθανε το 2003,ενώ η ίδια η Janet έχασε τον γιό της όταν αυτός πέθανε στον ύπνο του στην ηλικία των 18 ετών. Σε μια συνέντευξη που παραχώρησε πρόσφατα δήλωσε ότι πιστεύει ακόμα και σήμερα ότι το σπίτι της Green Street ήταν όντως στοιχειωμένο. Χρόνια αργότερα, όταν η μητέρα της ζούσε ακόμα εκεί, της είχε πει ότι ένιωθε ακόμα μια παρουσία εκεί μέσα, ότι υπήρχε κάτι που την παρακολουθούσε. Ισχυρίζεται ότι τα φαινόμενα άρχισαν να υποχωρούν όταν επισκέφτηκε το σπίτι ένας ιερέας το φθινόπωρο του 1978 αν και δεν σταμάτησαν ποτέ εντελώς καθώς η μητέρα της συνέχισε να ακούει θορύβους μέσα στο σπίτι.
Ποιος ζει στην 284 Green Street σήμερα;
Μετά τον θάνατο της Peggy Hodgson, η Clare Bennett και οι τέσσερις γιοί της μπήκαν στο σπίτι. Η ίδια δήλωσε ότι αν και ποτέ δεν είδε κάτι, πάντα ένιωθε άβολα, λες και υπήρχε κάποιος μέσα στο σπίτι και την παρακολουθούσε.
Οι γιοί της ξυπνούσαν στη μέση της νύχτας έχοντας ακούσει ανθρώπους να μιλάνε στο ισόγειο του σπιτιού. Όταν έμαθε για το ιστορικό του, μετακόμισαν μέσα σε δύο μήνες. Ο ένας από τους γιούς της, ο Shaka, ετών 15, ανέφερε ότι μια νύχτα ξύπνησε και είδε έναν άγνωστο άνδρα να μπαίνει μέσα στο δωμάτιο του. «Έτρεξα στο δωμάτιο της μητέρας μου και της είπε ότι έπρεπε να φύγουμε.» δήλωσε αργότερα.
«Όπως και κάναμε την επόμενη μέρα ακριβώς.» Αυτή τη στιγμή το σπίτι κατοικείται από μια άλλη οικογένεια που δεν επιθυμεί να γίνει γνωστό το όνομά της. Η μητέρα είπε απλά ότι «έχω παιδιά που δεν ξέρουν τίποτα για όλα αυτά και δεν θέλω να τα φοβίσω.»
Eρωτηματικά
Τι συμπέρασμα μπορεί να βγάλει κανείς για όλα αυτά;
Ένα καλό σημείο εκκίνησης θα ήταν ενδεχομένως η παραδοχή ότι τα φαινόμενα Poltergeist είναι όντως υπαρκτά. Η ίδια η λέξη έχει γερμανική καταγωγή και μεταφράζεται ως «Θορυβώδες πνεύμα». Λέγεται μάλιστα ότι ο Μαρτίνος Λούθηρος είχε ταλαιπωρηθεί πολύ με τις-ανεπιτυχείς ως επί το πλείστον-προσπάθειές του να απαλλάξει διάφορα σπίτια από τέτοιου είδους φαινόμενα που εκδηλώνονταν ως ανεξήγητες μετακινήσεις αντικειμένων, ασώματες φωνές, χτυπήματα απροσδιόριστης προέλευσης, υλοποιήσεις αντικειμένων, ανεξήγητες αναφλέξεις κτλ.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι σχεδόν πάντα-αλλά όχι σε κάθε περίπτωση-το επίκεντρο αυτών των εκδηλώσεων είναι ένα κορίτσι που βρίσκεται στην προεφηβική ή στην εφηβική ηλικία και περνάει μια περίοδο πολύ έντονου ψυχοσωματικού στρες. Η νεαρή Janet δεν φαίνεται να ξεφεύγει απ’ αυτό το μοτίβο. Ήταν έντεκα ετών, αρκετά έξυπνη και δυναμική σύμφωνα με τις μαρτυρίες όσων την είχαν γνωρίσει. Μεγάλωνε ως μέλος μιας μη προνομιούχας οικογένειας που αντιμετώπιζε μεγάλες οικονομικές αλλά και ψυχολογικές πιέσεις.
Ίσως λοιπόν να υπάρχουν κάποιες φορές όπου η ψυχική ένταση που βιώνει ένα νεαρό κορίτσι που βρίσκεται στην αρχή αυτής της μεταμορφωτικής καταιγίδας που ονομάζεται εφηβεία, να «ξεχειλίζει», να σπάει κάποια φράγματα και να εκδηλώνεται στο χώρο ως στοίχειωμα. Αυτή η εξήγηση βέβαια, απλά μεταθέτει το πρόβλημα σε διαφορετικές βάσεις χωρίς να ρίχνει κανένα φως στον φυσικό μηχανισμό που επιτρέπει στο μυαλό ενός ανθρώπου-ή στο ασυνείδητο του έστω-να μετακινεί και να υλοποιεί αντικείμενα ή να προκαλεί αναφλέξεις και αλλαγές στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος.
Υπάρχουν και κάποιες άλλες θεωρίες που είναι πολύ πιο δυσοίωνες. Ίσως, λένε μερικοί, το σπίτι της Green Street να είναι πραγματικά στοιχειωμένο από το πνεύμα ενός κακότροπου γέροντα. Ίσως η ενασχόληση των παιδιών με το Ouija board πριν αρχίσουν τα συμβάντα ν’ άνοιξε κάποια πύλη που επέτρεψε στις δυνάμεις του κόσμου των νεκρών να ξεχυθούν στη δική μας πραγματικότητα. Ίσως πάλι, όλη η «αρνητική» ενέργεια που εξέπεμπε η οικογένεια, το άγχος, η στεναχώρια για τα οικονομικά τους και για την αποδοκιμαστική συμπεριφορά της κοινωνίας προς τα πρόσωπά τους να προσέλκυσε «κάτι» που εκδηλώθηκε ως το πνεύμα ενός νεκρού ένοικού….
Το σίγουρο είναι ότι τα φαινόμενα Poltergeist, όποια και αν είναι η πραγματική φύση τους, είναι πολύ πιο συχνά από ότι θα θέλαμε να πιστεύουμε. Για παράδειγμα, πόσες φορές, όταν νιώθετε υπερβολικό άγχος ή θυμό δεν δυσλειτουργούν διάφορα μηχανήματα που βρίσκονται γύρω σας; Σας έχει τύχει σε στιγμές μεγάλης ψυχοσωματική έντασης να καεί κάποια λάμπα στο σπίτι σας ή να πάθει κάτι ο υπολογιστής σας; Έχετε προσέξει ότι κάθε φορά που καλείστε να διεκπεραιώσετε εδώ και τώρα κάποια εργασία στον εργασιακό σας χώρα διάφορα μηχανήματα αρχίζουν να χαλάνε ή να φέρονται παράξενα; Και το φλέγον ερώτημα που προκύπτει είναι: Τα προκαλείτε εσείς όλα αυτά ή κάτι άλλο που προσελκύεται και τρέφεται από την ενέργεια που εκπέμπετε εκείνη τη δύσκολη στιγμή;
Έρικ Σμυρναίος
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
Who is Who
Ο Έρικ Σμυρναίος είναι κατά το ήμισυ Έλληνας και κατά το ήμισυ Φιλανδός, και γεννήθηκε στην Αγγλία το 1970, όπου και σπούδασε Νομικά. Από το 1993 ζει και εργάζεται στην Ελλάδα όπου, στον ελεύθερο χρόνο του, αρέσκεται να γράφει διηγήματα και μυθιστορήματα που κινούνται στο χώρο του φανταστικού. Παρά το ότι η μητρική του γλώσσα δεν είναι τα ελληνικά, τα έργα του είναι γραμμένα σε αυτή τη γλώσσα, την οποία ο ίδιος θεωρεί “την τελειοτέρα όλων των γλωσσών”. Κατά τα άλλα, του αρέσει ο κινηματογράφος φαντασίας, με ιδιαίτερη προτίμηση στο είδος του μεταφυσικού θρίλερ και της επιστημονικής φαντασίας, το διάβασμα, οι πεζοπορίες στα συναρπαστικά ελληνικά βουνά και η εξερεύνηση μυστηριακών τόπων, κατά προτίμηση κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Φιλοδοξεί μια μέρα να πατήσει το πόδι του στον πλανήτη Άρη, αν κι έχει αποδεχτεί πλέον το γεγονός ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι μάλλον απίθανο. Τα τρία βιβλία του Συγγραφέα : α) Η Κυρά Της Πόλης β) Δεσμοί Αίματος γ) Η Εκδίκηση της Κασσάνδρας.
Μοιραστείτε το άρθρο !