Ο νους δεν είναι ενα δοχείο που πρέπει να γεμίσει, αλλά μια φλόγα που πρέπει να ανάψει
Ο πόλεμος των λέξεων
O πόλεμος των λέξεων , ίσως ένα από τα σημαντικότερα θέματα για το οποίο μπορεί να γράψει κανείς. Θα προσπαθήσω να το συμπυκνώσω όσο καλύτερα γίνεται και να το απογυμνώσω από περιττές φλυαρίες.
Η αλήθεια είναι πως οι περισσότεροι γνωρίζουν την επιρροή και τις προεκτάσεις του θέματός αλλά δυστυχώς αδυνατούν να τις συνειδητοποιήσουν.
Κάτι που μαθαίνει κανείς με τα χρόνια , είναι πως η διαφορά του ξέρω από το συνειδητοποιώ είναι τόση , όσο και αυτή που χωρίζει τη Γή από τη Σελήνη.
Ο συγγραφέας Φίλιπ Ντίκ έλεγε πως για όλους μας υπάρχει μια πρόταση, για όλους μας υπάρχουν οι λέξεις που αν μπουν στη σωστή διάταξη είναι ικανές να μας καταστρέψουν. Αν ψάξουμε με ειλικρίνεια μέσα μας όλοι θα βρούμε κάποιες από αυτές..
Ας πάρουμε για παράδειγμα τη φράση σ' αγαπώ.
Όλοι έχουμε περάσει το στάδιο όπου είμαστε με το σύντροφο μας , ένα νέο ζευγάρι που περνάει καλά. Κάποια στιγμή ακούγεται η φράση από τα χείλη ενός εκ των δυο ' σ αγαπώ' και τότε η πορεία της σχέσης αλλάζει για πάντα.
Διότι αυτή η φράση είναι ένα ξόρκι που βαθαίνει και συνδέει περισσότερο τη σχέση μεταξύ δύο ατόμων. Απαξ και ακουστεί , η σχέση πότε δεν θα είναι ξανά η ίδια , τουλάχιστον για έναν εκ των δύο.
Ποιος είναι ο σκοπός αυτού του άρθρου λοιπόν;
Να αναδείξει τις άμεσες συνέπειες των λέξεων στη φυσιολογία μας. Όταν κατανοηθεί πλήρως αυτό , τότε μπορούμε να δούμε πως χρησιμοποιούν αυτή τη γνώση όσοι την γνωρίζουν εδώ και πολλές δεκαετίες..
Για τον εγκέφαλό μας κάθε λέξη είναι ένας πυροδοτητής σκέψεων , ορμονικών εκκρίσεων και συναισθημάτων
Σας έχει τύχει να "ανάψετε" από αυτά που ακούτε;
Σας έχει τύχει να πεινάσετε ακούγοντας για φαγητό ή αντιθέτως να σας κοπεί τελείως η όρεξη
Έχετε αναγουλιάσει απο αυτά που ακούτε;
Σας έχει τύχει ποτέ να ανατριχιάσετε από αυτά που ακούτε; Σας έχει κοπεί η ανάσα στο άκουσμα μιας πληροφορίας;
Σας ανέβηκε η πίεση μήπως; Πάγωσε το αίμα σας ή σταμάτησε η καρδιά σας;
Σας έχει διαπεράσει ποτέ ρίγος από αυτά που ακούτε;
Ακόμα και οι εκφράσεις " έβγαλα σπυριά απο αυτά που άκουσα" ή μου "πέσαν τα μαλλιά" δεν είναι πλήρως μεταφορικές..
Τι θέλει να πει ο ποιητής με τα παραπάνω παραδείγματα ;
Στο στόμα μπορεί οι λέξεις να φαίνονται «εύκολες», για τον εγκέφαλό μας όμως είναι αληθινές.
Όσο περισσότερο συνειδητοποιήσετε την παραπάνω πρόταση, τόσο περισσότερο ξεκλειδώνεται ο κόσμος τριγύρω σας. Οι λέξεις μπορούν και επηρεάζουν άμεσα την θερμοκρασία του σώματος, την πίεση του αίματος, τους παλμούς της καρδιάς, тη χημική σύσταση του εγκεφάλου και πολλά άλλα.
Οι λέξεις αν και όπως λέει ο λαός είναι αέρας , φαίνεται πως σωματοποιούνται ακαριαία , ασυνείδητα και με άμεσα αποτελέσματα ! Όταν ακούμε τα αγαπημένα μας τραγούδια , αυτά έχουν τη δύναμη να μεταμορφώνουν άμεσα το ψυχισμό μας και την χημική ισορροπία του εγκεφάλου μας .
Τα τραγούδια που μιλάνε για αγάπη , έρωτα και πάθη έχουν την μοναδική ιδιότητα να ενισχύουν μέσα μας τα αισθήματα αυτά , καθώς ο εγκέφαλος εκκρίνει τη νευροχημεία του έρωτα. Αυτή η νευροχημεία δεν είναι άλλη απο την οξυτοσίνη, έτσι μπορούμε να καταλάβουμε π.χ. γιατί τα ερωτικά τραγούδια είναι τόσο δημοφιλή ανάμεσα στους ανθρώπους.
Όταν η νοηματοδότηση και η επανάληψη συγκεκριμένων εκφράσεων δημιουργεί εξαρτημένα αντανακλαστικά
Όπως έδειξε ο ψυχολόγος Ιβαν Παβλοφ η επανάληψη είναι η μητέρα της μάθησης.
Η επανάληψη οδηγεί στη σύνδεση ερεθισμάτων με συγκεκριμένες συμπεριφορές και συναισθήματα. Όσο πιο συχνή η επανάληψη τόσο πιο ισχυρή η σύνδεση. Μάλιστα το συνειδητό του ανθρώπου δεν χρειάζεται καν να έχει αντιληφθεί τη σύνδεση , το ασυνείδητο κάνει την περισσότερη δουλειά
Η ξύλινη γλώσσα των δημοσιογράφων και τα κλισέ των δελτίων ειδήσεων δεν έχουν στόχο μόνο τη σμίκρυνση της γλωσσικής μας ικανότητας. Η επανάληψη των ίδιων εκφράσεων δημιουργεί εξαρτημένα αντανακλαστικά.
Θυμηθείτε το γνωστό πείραμα του Παβλοφ , όποτε χτυπούσε το καμπανάκι έδινε και φαγητό στα σκυλιά , καθε μέρα το ίδιο, επανάληψη στην επανάληψη, έτσι μετά απο καιρό , αρκούσε ο ήχος της καμπάνας , δίχως την παραμικρή εμφάνιση φαγητού για να τρέχουν τα σάλια στα διάσημα αυτά σκυλιά.
Το φαγητό δεν υπήρχε αλλά η έκκριση σάλιου ήταν εκεί.
Σκεφτείτε το ίδιο για τα δελτία ειδήσεων. Ο κίνδυνος μπορεί να μην υπάρχει , αλλά η έκκριση φόβου και άγχους κάνει την εμφάνιση της.
Τι κι αν όλοι γνωρίζουν πως το χειμώνα χιονίζει αρκετές μέρες και πέφτει η θερμοκρασία , η εμφάνιση "έκτακτων καιρικών φαινομένων" ή το "τσουνάμι κακοκαιρίας" ( προσέξτε ποσο άρτια επιλεγμένη είναι η λέξη τσουνάμι, αφού αποτελεί ένα απο τα πιο δυναμικά και καταστροφικά φαινόμενα στο πλανήτη) δημιουργεί το απαραίτητο κλίμα φόβου που επιθυμούν οι μαριονετίστες της "ενημέρωσης".
Ζηλεύοντας τη δόξα του Παβλόφ , έχουν δημιουργήσει χρόνια τώρα τα εξαρτημένα αντανακλαστικά που επιθυμούν. Αρκετοί συμπολίτες μας έχουν παρατηρήσει το κοινωνικό πείραμα που διεξάγεται χρόνια τώρα και έχουν σταματήσει να παρακολουθούν δελτία ειδήσεων και ενημερωτικές εκπομπές , ωστόσο ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας έχει παντελή άγνοια για το πόλεμο των λέξεων που μαίνεται τριγύρω του..
Η εκτεταμένη χρήση της παθητικής φωνής. " Είμαστε ανήμποροι !!!! "
«Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίση» «Δεν υπάρχει σάλιο»
«Τα ταμεία άδειασαν» «Eπικρατεί ύφεση»
«H σχολική χρονιά θα είναι δύσκολη»
To παρακάτω αξιόλογο κείμενο είναι γραμμένο απο το φιλόλογο Κώστα Μιχαλάκη περισσότερα εδώ
Τι κοινό έχουν όλες αυτές οι δηλώσεις που τυχαία σας αναφέρω, καθώς μπορείτε να συλλέξετε άλλες τόσες;
Μα, φυσικά, καμία δεν είναι συνταγμένη σε ενεργητική φωνή, χωρίς μάλιστα να αναφέρεται το ποιητικό αίτιο. Τυχαίο; Όχι βέβαια! Γιατί άραγε επιλέγεται αυτού του είδους η σύνταξη; Κατά τη γνώμη μου, για δύο λόγους:
Πρώτον για λόγους εντυπωσιασμού. Με τον τρόπο αυτό δίνεται η αίσθηση πως η κατάσταση είναι αντικειμενικά έτσι. Μπορεί να είναι δύσκολη, σκληρή ή ό,τι άλλο θέλετε, αλλά αυτή είναι και δε μπορεί να αλλάξει. Είναι μια πραγματικότητα, όπως και η διαπίστωση «είναι βράδυ» ή «το λάστιχο ξεφούσκωσε».
Δεύτερον γιατί η ενεργητική σύνταξη απαιτεί υποκείμενο που ενεργεί, κάτι που δε χρειάζεται στην παθητική φωνή, όπου ο ενεργών εξοβελίζεται στο ποιητικό αίτιο ή παραλείπεται εντελώς. Έτσι, μας ενδιαφέρει πχ πως ξεφούσκωσε το λάστιχο και πρέπει να το αλλάξουμε και όχι πώς ξεφούσκωσε.
Ας μετατρέψουμε σε ενεργητικές τις παραπάνω φράσεις σε ενεργητικής διάθεσης φράσεις για να γίνω πιο σαφής. Τα υποκείμενα είναι δικά μου και τυχαία (όποιος θέλει το πιστεύει):
«Αυτή η πολιτική έφερε την Ελλάδα σε κρίση» «Οι κυβερνήσεις δεν άφησαν σάλιο» «Μια σειρά από υπουργούς άδειασαν τα ταμεία» «ο καπιταλισμός οδηγεί σε ύφεση» «οδηγήσαμε την εκπαίδευση στην πιο δύσκολη σχολική χρονιά».
Συμπερασματικά
Όσοι θεωρούν τα παραπάνω ως ψιλά γράμματα απατώνται οικτρά.
Η χρήση παθητικής φωνής συνεισφέρει τα μέγιστα ώστε να μας κάνει να νιώθουμε ανήμποροι , ανίκανοι να αντιδράσουμε καθώς και αποπροσανατολισμένοι αφού δεν γνωρίζουμε τα ακριβή αίτια τα οποία παραμένουν αόριστα.
Τα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε ένα μονολιθικό και ενορχηστρωμένο σόου όπου βασιλεύει η αβεβαιότητα και ο πανικός. Δεν θέλω να γίνω συνωμοσιολόγος ή αντι-oρθολογιστής και να συνδέσω την τεράστια αύξηση στις ψυχοσωματικές ασθένειες καθώς και στις κρίσεις πανικού που λαμβάνει χώρα τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα με τα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους τους. Ο καθένας ας βγάλει τα δικά του συμπεράσματα
Το γεγονός πως η χώρα μας περνάει οικονομική κρίση διαβρώνει την κριτική σκέψη πολλών νομίζοντας μως τα ΜΜΕ απλώς αποτυπώνουν τη ζοφερή πραγματικότητα. Ωστόσο αν κατανοήσατε κάτι απο το κείμενο αυτό για την άμεση δύναμη των λέξεων, ίσως αναλογίζεστε πως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι..
Ο πόλεμος των λέξεων μαίνεται αδιόρατος. Σκοπός του άρθρου είναι να ευαισθητοποιήσει τις λεπτές πτυχές του και να καταστήσει έκδηλο το παιχνίδι που παίζεται. Μαθαίνοντας πως λειτουργεί η φυσιολογία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, πως συνδέονται τα ερεθίσματα με συμπεριφορές και ορμονικές εκκρίσεις , μπορούμε να δούμε με καθαρότερη όραση , το τεράστιο παιχνίδι των λέξεων.
Εφόσον έχετε μάθει να αναγνωρίζετε τον πόλεμο των λέξεων ,δηλαδή τα συγκεκριμένα γλωσσικά πρότυπα που αναλύσαμε πιο πάνω, αποφεύγετε τα ενημερωτικά μέσα που τον χρησιμοποιούν κατα κόρον.
Η μάχη της ενημέρωσης που ασπάζονται τα δελτία ειδήσεων δεν είναι παρά μία μάχη για το στρίμωγμα της κοινής γνώμης και για την αυτοματοποιημένη εκπαίδευση της να αντιδρά σε πολύ συγκεκριμένα πρότυπα σκέψης και συμπεριφοράς.
Η εικόνα του φοβισμένου, αποπροσανατολισμένου ανθρώπου που αισθάνεται αβοήθητος καθώς και ανίκανος να αντιδράσει αποτελει το όραμα τους!
Μοιραστείτε το άρθρο !