Η τεχνολογία του ασυνείδητου

Ίσως τελικά το συνειρμικό περιεχόμενο του όρου υποσυνείδητο και ασυνείδητο να είναι κάπως υποτιμητικό. Πρόκειται για το κομμάτι της απίστευτα πολύπλοκης ολότητας που ονομάζεται εαυτός το οποίο λειτουργεί χωρίς συνείδηση ή υπό τη συνείδηση.

Λογικά συμπεραίνει κάποιος πως πρόκειται για δευτερεύων ρόλο, για το συνοδηγό στον οποίο εμπιστεύεται η συνείδηση το τιμόνι όταν κουράζεται.

Κι όμως στο συγκεκριμένο παράδειγμα μπορεί το ασυνείδητο να είναι ο συνοδηγός αλλά αποτελεί ταυτόχρονα τη μηχανή , τις ρόδες και τα αυτοματοποιημένα ηλεκτρικά προγράμματα του αμαξιού. Αφήνει στη συνείδηση να περηφανεύεται με την προσωρινή ψευδαίσθηση της οδήγησης . Ας δούμε όμως αναλυτικότερα γιατί :

Όταν αποσύρεται η συνείδηση για ύπνο νομίζουμε πως ξεκουραζόμαστε και κάθε νοητική λειτουργία σταματά, ωστόσο ο εγκέφαλος παραμένει το ίδιο ενεργός όσο και στην εγρήγορση.

Το ασυνείδητο έχει πρόσβαση σε όλες τις πτυχές της ύπαρξης μας, σε κάθε κύτταρο του σώματος , σε κάθε ταλάντωση της εγκεφαλικής μας λειτουργίας. Αυτοματοποιημένο και καθοδηγούμενο από χιλιετίες βιολογικής εξέλιξης είναι ο πανταχού παρών αόρατος σύμβουλος που δεν χρειάζεται καν να μας ρωτήσει, όταν πρόκειται να επέμβει.

Αποφεύγει ακαριαία κι επιδέξια απροειδοποίητους κινδύνους μετακινώντας το σώμα προς την πρέπουσα κατεύθυνση. Ρυθμίζει τη πέψη και ελέγχει το ανοσοποιητικό. Δημιουργεί τα όνειρα και μας καθοδηγεί μέσω αυτών δείχνοντας μας τι να βελτιώσουμε μέσω επαναλαμβανόμενων ονειρικών μοτίβων ή ξυπνώντας μας κατά τη διάρκεια της νύχτας με επίμονους εφιάλτες.

Μπορούμε να θεωρήσουμε τον εγκέφαλο ως έναν ακούραστο βιο-υπολογιστή ο οποίος καταγράφει κάθε δευτερόλεπτο μέσω των αισθήσεων εικόνες από το περιβάλλον γύρω του. Εφόσον δούμε κάτι , το καταγράψουμε δηλαδή στον εγκέφαλο είμαστε ικανοί να το αναπαράγουμε οποιαδήποτε στιγμή στη νοητική οθόνη του εγκέφαλου.

Καταγράφουμε συνεχώς ερεθίσματα τα οποία μπορούμε να προσομοιώσουμε .

Καμία πληροφορία δεν πάει χαμένη. Πολλές πληροφορίες τέτοιου είδους ανασύρονται και επεξεργάζονται κατά τη διάρκεια του ύπνου όταν ανοίγουν οι χώροι της ασυνείδητης μνήμης. Είναι γνωστά τα πειράματα του Έλληνα νευροψυχολόγου Αθανάσιου Καυκαλίδη ( κλικ για Wikipedia ) ο οποίος με τη βοήθεια ουσιών κατάφερε να ανασύρει ακόμα και ενδομήτριες αναμνήσεις.

Τίποτα δεν ξεφεύγει λοιπόν από τον ακούραστο καταγραφέα που ονομάσαμε συμβατικά ασυνείδητο.

Το ασυνείδητο γνωρίζει ποια είναι η σωστή στιγμή για να διαβάσουμε ένα βιβλίο ή πότε να δούμε μία ταινία ώστε να εμπεδώσουμε καλύτερα τα νοήματα της. Μας ψιθυρίζει ύπουλα ποιος ανθρώπους να συμπαθούμε κρίνοντας άμεσα από τις ομοιότητες στην έκφραση, τη χροιά της φωνής και τη γλώσσα του σώματος. Έχει δημιουργήσει συνδέσεις μεταξύ ερεθισμάτων και αναμνήσεων κάνοντας τη διαδικασία της ανάκλησης κάτι τόσο απλό και αυτοματοποιημένο που δεν το καταλαβαίνουμε καν.

Στο ασυνείδητο εδρεύουν τα πάθη , οι ικανότητες και οι εμμονές των προγόνων , ο φόβος για το σκοτάδι της νύκτας των ακόμα πιο μακρινών μαλλιαρών και αμίλητων μας προγόνων. Η λύσσα για επιβίωση , η δίψα για νέα ερεθίσματα και εμπειρίες.

Το ασυνείδητο δημιουργεί συμπτώσεις με νόημα και προκλητικές συγχρονικότητες.

Ποιος δεν έχει αφεθεί κατά τη διάρκεια της οδήγησης σε χίλιες δύο σκέψεις και συλλογισμούς όταν συνειδητοποιεί λεπτά αργότερα ίσως και ώρες στα μεγάλα ταξίδια , πως τόση ώρα οδηγούσε εντελώς μηχανικά, καθώς η προσοχή του απουσίαζε παντελώς όλο αυτό το διάστημα .

Όσοι αρέσκονται στις διανυκτερεύσεις στη φύση ή σε κάμπινγκ θα έχουν διαπιστώσει αρκετές φορές ίσως , πως ενώ κοιμούνται και γύρω τους υπάρχουν αρκετά ακουστικά ερεθισματα - αέρας , τζιτζίκια , θρόισμα φύλλων - ωστόσο εάν ένας νέος ήχος κάνει την εμφάνιση του στο περιβάλλον , αυτό σηματοδοτεί αυτόματα και το άμεσο ξύπνημα . Προφανώς και μια αθόρυβη νοημοσύνη επιτηρεί το ανθρώπινο σώμα την ώρα που η συνείδηση απουσιάζει.

Πόσες φορές δεν έχετε βάλει το ξυπνητήρι σε μία ώρα που δεν έχετε συνηθίσει να ξυπνάτε ωστόσο ανοίξατε τα μάτια σας, κοιτάξατε το ρολόι και αντιληφθήκατε οτι έχετε ξυπνήσει ακριβώς ένα λεπτό πριν χτυπήσει το ξυπνητήρι

Το ασυνείδητο αποτελεί χρυσάφι που δεν λάμπει και για αυτό παραμένει αόρατο στα μάτια των περισσότερων. Μια πλούσια γονιδιακή πισίνα που όσοι δύτες τόλμησαν να βουτήξουν , έφεραν πίσω στην επιφάνεια σημαντικές γνώσεις .

Τα περίφημα πειράματα σκέψης του Αϊνστάιν πήγαζαν από εκεί. Ο διάσημος φυσικός έμπαινε σε βαθιά τροποποιημένες καταστάσεις συνείδησης και φανταζόταν ότι βρίσκεται πάνω σε ένα φωτόνιο. Ο Λάινους Πάουλινγκ εξασκούταν σε παρόμοια "πειράματα σκέψης" ή θα μπορούσε να πει κανείς και οραματισμού , τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ το 1954 για ανακάλυψη του στη χημεία.

Συναρπάζει επίσης και η ιδιαίτερη περίπτωση της μαθηματικής διάνοιας του Srinivasa Ramanujan, του οποίου η ζωή κυκλοφόρησε πρόσφατα και σε ταινία -Ο άνθρωπος που γνώριζε το άπειρο-. Το ασυνείδητο φαίνεται πως μπορεί να κατέχει πρόσβαση σε γνώσεις τις οποίες δεν έχουμε ποτέ διδαχθεί.

Όσο και αν εξοργίζει αυτή η ιδέα τους σκεπτικιστές πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται σοβαρά αυτό το ενδεχόμενο. Δυστυχώς η μελέτη του ασυνείδητου ξεπερνάει το ψυχρό χώρο του εργαστηρίου και τη μέθοδο της πειραματικής απόδειξης! Έτσι λοιπόν πως μπορεί να εξηγηθεί η περίπτωση του Ramunajan ο οποίος χωρίς καμία μαθηματική γνώση , απομονωμένος και αυτοδίδακτος σε ένα χωριό της Ινδίας κατάφερε να συνεισφέρει τόσα πολλά στο χώρο των καθαρών μαθηματικών.

Ο ίδιος εξομολογήθηκε πως όλη αυτή η γνώση προερχόταν από μία θεότητα που τον επισκεπτόταν στα όνειρα του. Πέρα από την παραγωγή καινούργιου υλικού ανακάλυψε ξανά θεωρήματα που ήταν ήδη γνωστά. Αυτό οδήγησε τον Άγγλο μαθηματικό Γκόντφρεϊ Χάρολντ Χάρντι να τον χαρακτηρίσει φυσική διάνοια, της ίδιας κλάσης με μαθηματικούς όπως ο Όιλερ, ο Γκάους, ο Νεύτωνας και ο Αρχιμήδης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα λοιπόν βουτιάς στη γονιδιακή δεξαμενή γνώσης του ασυνείδητου.

Το ακόμα πιο εκπληκτικό είναι πως αρκετά θεωρήματα του Ramunajan που ανήκαν στο χώρο των καθαρών μαθηματικών , δηλαδή δεν είχε βρεθεί χρήση τους στο τομέα της εφαρμοσμένης επιστήμης , τα τελευταία χρόνια βρήκαν εφαρμογή στη πρόβλεψη της συμπεριφοράς των μαύρων τρυπών!!

Μια άλλη θαυμαστή περίπτωση είναι αυτή του αρχιτέκτονα, εφευρέτη, μηχανικού και γενικότερα της μεγαλοφυΐας που ακούει στο όνομα Ρίτσαρντ Μπάκμινστερ Φούλλερ (Richard Buckminster Fuller, 1895-1983) Όταν παρουσίασε για πρώτη φορά τον γεωδαιτικό θόλο (Geodesic Dome) αυτός, θα παρέμενε από τότε περίφημος με το όνομα του εφευρέτη του, η διεθνής αρχιτεκτονική κοινότητα χαιρέτησε ως πρωτότυπη και ευρηματική την ιδέα κατασκευής τού εν λόγω πρωτοποριακού οικοδομήματος.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ αναγνώρισε τη σημασία αυτής του της ανακάλυψης και τον προσέλαβε για να εφαρμόσει και να κατασκευάσει τέτοιους θόλους για το στρατό. Μέσα σε λίγα χρόνια, υπήρχαν χιλιάδες από αυτούς τους θόλους σε όλο τον κόσμο

Αργότερα ωστόσο, το 1985 δύο χρόνια μετά το θάνατο του Buckminster Fuller , ανακαλύφτηκε πειραματικά στα ενδοαστρικά νεφελώματα, αφού προηγουμένως είχε εντοπιστεί θεωρητικά, μία τρίτη, άγνωστη μέχρι τότε και ισχυρότερη αλλοτροπική μορφή του άνθρακα : ο άνθρακας -60 (C60). https://en.wikipedia.org/wiki/Fullerene

Πρόκειται για ένα σφαιρικό μόριο αποτελούμενο από 60 άτομα άνθρακα, που, λόγω της εξαιρετικής ομοιότητάς του, μορφικά, με τον παραπάνω γεωδαιτικό θόλο, ονομάστηκε προς τιμήν τού αρχιτέκτονά του, μπακμινστερφουλλερένιο, και απλούστερα φουλλερένιο ή φουλλερίτης. Αυτό αποδεικνύει γι’ άλλη μία φορά περίτρανα ότι καμιά ανθρώπινη σύλληψη, ακόμα κι όταν μοιάζει καινοφανής, δεν είναι ουσιαστικά πρωτότυπη.

O γεωδαιτικός θόλος

Από πού αντλεί λοιπόν η ανθρώπινη φαντασία και διανόηση ;

Άλλωστε όποιος έχει επαφή με τη ζωή και τις σκέψεις των μεγάλων διανοητών της επιστήμης θα έχει συμπεράνει ότι οι ανακαλύψεις τους δεν προήλθαν από καθημερινές καταστάσεις συνείδησης .

Σύμφωνα με πολλούς για το ασυνείδητο δεν υπάρχει χρόνος .Ας αναφερθούμε λοιπόν στα συγγραφικά οράματα του Ιούλιου Βερν που 100 χρόνια πριν είδε την ανθρωπότητα να πηγαίνει στο φεγγάρι. Σιγά θα καγχάσει κάποιος , απλά έγραψε για μία πανανθρώπινη επιθυμία , την εξερεύνηση του πλησιέστερου κόσμου από τη Γη.

Όμως ο Βερν έναν αιώνα πριν, μια εποχή που δεν πετούσε τίποτα στους αιθέρες εκτός από τα πουλιά , έπεσε διάνα σε πολλές λεπτομέρειες. Προέβλεψε με ακρίβεια το τόπο απογείωσης του Apollo , τη Φλόριντα αλλά και το τόπο προσγείωσης, όμως οι πολυποίκιλες προβλέψεις του Ιούλιου Βερν θα μας απασχολήσουν ίσως σε ένα ξεχωριστό άρθρο.

Ένας άλλος μεγάλος συγγραφέας, ο H. G. Wells οραματίστηκε την ανθρωπότητα να τιθασέυει τη δύναμη του Ουράνιου στο βιβλίο του ' The world set free'. Mάλιστα σε αυτό του το βιβλίο, έγινε και ο πρώτος άνθρωπος στην ιστορία , που διατύπωσε τον όρο 'ατομική βόμβα'.

Αξιοπερίεργο λοιπόν που κάτι τέτοιο διατυπώθηκε πρώτη φορά από συγγραφέα και όχι απο επιστήμονα...

Περίπου το 1862, ο Γερμανός August Kekule (1829-1896) βίωσε ένα παράξενο όραμα: νυσταγμένος από την εργασία του, κάθισε να ξεκουραστεί κοιτάζοντας τη φωτιά. Τότε άρχισε να βλέπει μπροστά του άτομα άνθρακα που χόρευαν, ενώ ένα φίδι κυνηγούσε την ουρά του για να τη φάει.

Αυτό το όραμα τον έκανε, όπως είπε, να ανακαλύψει τη δομή του βενζολίου. Μια παρεμβολή λοιπόν ονερικής στιγμής στην κανονικότητα της εγρήγορσης ήταν αρκετή για τον Kekule ώστε να κινητοποιήσει το νου του στη σωστή κατεύθυνση και να ανακαλύψει τη δομή ενός χημικού στοιχείου.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ..

Επιστροφή

Μοιραστείτε το άρθρο !